Góriz: o lendario refuxio de Ordesa
Nas súas habitacións nunca era noite. As horas facían ruidos e os ruídos, impaciencia. Querías durmir e, á vez, levántate canto antes porque a vela do sono estaba revestida de vigas de lanterna, as pegadas de botas que sacudiron o silencio e o choque metálico de grampóns e pioletos. Cando aínda era hora de durmir, algúns comezaron a levantarse, un rosario que xa non se interrompeu. Escoitáronse tos, limpeza da gorxa, fortes ventos, ronquidos guturais que parecían anunciar o apocalipse. E ti alí, enrolado dentro do saco, rodeado de adultos nas camas de láminas, tiñas medo da escuridade que se agochaba, desde o alto esperaba a máis de tres mil metros.
O Refuxio Góriz, un dos máis lendarios do Pirineos, se non o máis, está ancorado no fondo das miñas lembranzas de montaña. Pasa alí unha noite (durmir non era máis que un eufemismo) xeito de Monte perdido (3.355 metros) era unha especie de doutoramento nas montañas, a sublimación desa incipiente afección infantil aos picos. Déixate atrás do ateigado Cola de Caballo, onde a maioría pon o punto final do paseo dende o prado de Ordesa, significaba, nin máis nin menos, ir de excursionista a montañeiro.
Pasando unha noite había unha especie de doutoramento nas montañas, a sublimación desa incipiente afección infantil aos picos
O sol escorrega polas ladeiras onde está o Cinta de Pelay, no zig zag que, curva a curva, afástate da fervenza e elévate sobre o maxestuoso canón de Ordesa. Salvado ese desnivel, o camiño segue gañando altura sen problemas, Aínda que o refuxio esconde a vista case ata que o teña encima, coma se un repentino encantamento o desaloxara para probar a paciencia do camiñante.
E 1979, cando cheguei por primeira vez, era difícil pasar a noite, Eu recordo, 150 pesetas (menos dun euro) con almorzo incluído. Tony era entón o gardián do refuxio, o home que todos pediron consello sobre as condicións meteorolóxicas, o estado da temida escupidora ou tal ou cal ruta. Era un montañeiro endurecido por unha vida 2.200 metros de altitude e exercido coas súas aceradas respostas e economía de xestos. Ou quizais estaba demasiado acostumado a escoitar sempre as mesmas preguntas. Para un rapaz coma min, a súa figura foi magnificada coa mesma contundencia que a profundidade da paisaxe, que se volveu colosal a medida que pasaba o día, enchendo de sombras o canón de Ordesa.
O refuxio escóndese á vista case ata que o tes encima, coma se un repentino encantamento o desvanecera
En Góriz ese verán vivín a miña primeira frustración como alpinista cando, despois dunha noite de horas sen reloxo, o día amenceu malhumorado e os anciáns consideraban prudente non intentar o cumio. Aínda teño unha foto desa baixada á Cola de Caballo, Coa miña decepción e a miña lección recén aprendida, primixenia e inesquecible: cando o monte di que non, é que non.
Regresamos ao ano seguinte a Góriz. Nesa ocasión, pasamos a primeira noite nunha tenda ao pé da fervenza, onde nos sorprendeu unha tormenta que na escuridade acentuou aínda máis a sensación de aventura. Era unha desas vellas carpas pesadas de dúas persoas que durmimos en catro aliñadas. E ese de nós, Vicente, achegábase ao 1,90. Dentro refuxiámonos da inundación. Parecía como se o propio Xúpiter nos desatase toda a súa artillería de lóstregos e tronos.. Á mañá seguinte, o día concedeu unha tregua e seguimos ata Góriz, con quen volvín a atoparme como vello amigo, sen esquecer que tiñamos unha conta pendente de liquidar: subir ao cumio dos Perdidos.
O día esmorecía, mergullando a todos os invitados de Góriz na soidade das nosas saudades
Pasamos o día ociosos nos prados que rodean o refuxio, entrando e saíndo, vestindo esas alpargatas de goma coas que era obrigatorio camiñar dentro para non ensuciar o chan con botas. E de novo o día esvaeceu polas laderas do canón coa mesma maxia do ano anterior, mergullando a todos os hóspedes de Góriz na soidade das nosas saudades. Cea nas mesas de madeira da planta baixa, con Tony repartindo camas ao máis afastado detrás dos montañeiros, era un mero trámite agardando unha noite que xa sabías que non era noite. E non foi así. Repetiuse a mesma coreografía, salpicada de ruídos e sucesivos acordos nunha busca sen fin da posición na que o soño te sorprendeu.. Iso nunca chegou. Así, Cando o meu pai sacudiu o ombreiro para levantarme, levaba horas imaxinando o camiño cara aos Perdidos..
Boto de menos esas horas en Góriz cando meu pai me educou nos valores da montaña
Nesta ocasión tivemos sorte e puidemos facer cumio. Un ano despois, Volvín de novo a Góriz, nesa ocasión para chegar a Covas de Casteret e Rolando Gap. Case me sentín como na casa do refuxio. O mito volveuse carne e alimentou os meus recordos. Tampouco durmín demasiado, pero iso era o de menos. Cos anos, Volvín varias veces a Góriz, pero non volvín durmir no refuxio, agora unha parada para recuperar forzas antes de afrontar o seguinte tramo ata o cumio de Perdido. Y, verdade, Boto de menos esas noites nas que se forxou o meu espírito alpinista, esas horas en Góriz nas que meu pai me educou nos valores da montaña, da vida mesma. E algún día, Seguro, Tentarei transmitilos aos meus fillos. Tamén en Góriz, o refuxio onde as noites sempre son de lúa chea.
Comentarios (3)
Macdilus
| #
Fermosa historia e fermosos recordos, Eu amei.
Resposta
Eugenio Hernández
| #
Ademais da incapacidade para durmir e os almorzos de café con galletas, Góriz tiña algunha outra peculiaridade, polo menos ata os anos 80: os burros que abastecían regularmente o refuxio cos elementos esenciais para mantelo aberto tamén subían e baixaban (Creo que sen ningunha guía) o correo dos montañeiros.
Podería mercar e enviar desde alí postais cuxo matasellos (se era oficial e non simple merchandising) se leía «Correo por burro».
Imprescindible para facer amigos que non quixeron subir envexa ao Monte Perdido. Unha aperta!
Resposta
Ricardo Coarasa
| #
Trátase de Eugenio. Aquel rabaño de burros era peculiar e coñecino nas miñas primeiras excursións por Ordesa. Non sabía nada do correo. Pero á parte da nostalxia, Creo que a subida a Goriz é moito mellor sen burros. Abz!
Resposta